Laaggeletterdheid en dyslexie
Simon Volgens de website van Stichting Lezen en Schrijven zijn er ons land wel 2,5 miljoen mensen boven de zestien jaar die moeite hebben met lezen en schrijven. Organisaties die zich inzetten om ‘laaggeletterdheid’ tegen te gaan leggen hierbij zelden of nooit verbanden met dyslexie.
Toch zie ik in de ruim dertig jaar dat ik mij bezighoud met dyslexie steeds weer dat de ouders van onze doelgroep vaak ‘laaggeletterd’ zijn. Daarom blijf ik mij verbazen over het feit dat alle gemeenten in Nederland beleid maken over en veel geld uitgeven aan het bestrijden van laaggeletterdheid zonder enige overleg of samenwerking met de instellingen voor dyslexiezorg. En dat terwijl de afdeling jeugdzorg jaarlijks juist wél veel besteed aan dyslexiezorg door gespecialiseerde instellen als EGES.
Deze gespecialiseerde instellingen zouden ook moeten participeren in de projecten voor vroeg- en voorschoolse taalstimulering, woordenschat vergroting, voorlezen e.d.
Wanneer er met de in al die jaren opgebouwde kennis en ervaring niets wordt gedaan gaat er veel geld verloren dat wellicht beter besteed had kunnen worden. Bovendien kan er al in de voor- en vroegschoolse periode een signaleringssysteem worden gebruikt dat de risicokinderen al in een vroeg stadium kan opsporen. Een gedegen programma voor het systematisch stimuleren van auditieve en andere fonologische vaardigheden zou kunnen voorkomen dat er kinderen in groep 3 al uit de boot vallen. Al ruim 25 jaar geleden heb ik voor de gemeente Den Helder een dergelijk project onder de naam VISNET geschreven.
In onze praktijk komen we elk jaar kinderen tegen die aan het eind van de basisschool nog onvoldoende en soms helemaal niet kunnen lezen en schrijven. Vaak is dan de opmerking van de ouders dat er al van alles geprobeerd is. Wanneer een jaar later het kind met veel trots zelf een boek kan lezen en een tekst kan schrijven hebben wij het bewijs geleverd dat kennelijk nog lang niet alles was geprobeerd om het kind te leren lezen en schrijven.
Daarom is het zo belangrijk dat de instellingen voor dyslexie betrokken worden bij de projecten voor het terugdringen van laaggeletterdheid. Wanneer volwassenen, voor de zoveelste keer met dezelfde didactiek als in het basisonderwijs, moeten leren lezen en schrijven is de kans groot dat ze snel afhaken of niet eens komen opdagen.
Het percentage laaggeletterden heb ik in de laatste veertig jaar nog niet zien dalen. Is dat ondanks of dankzij de projecten voor laaggeletterdheid?
Simon 