Tip 10: Clusteren helpt
Simon
Eén van de zwakke kenmerken bij dyslexie is het onthouden van leerstof op lange termijn. Zoals we al eerder hier en hier aangaven is het verrijken van leerstof hierbij een goede strategie.
Een andere strategie is het clusteren. Een goed voorbeeld is het beter kunnen onthouden van cijfercode door de cijfers als getallen te clusteren. Een telefoonnummer begint met 06 en de rest kan beter als drie of vier getallen worden geleerd dan als reeks van acht cijfers. Bijvoorbeeld 356-482-25 of 35-64-82-25. Wanneer hierbij ook nog een paar ‘bekende’ getallen zijn wordt het geheugen nog meer ondersteund. Een combinatie van clustering en verrijking.
Een ander voorbeeld van clusteren is de indeling van de schrijfletters in onze BAAT-schrijfmethode in drie soorten tekens: korte stok, lange stok en ronde letters.
Bij het aanleren en onthouden van spellingregels komen we het clusteren in de huidige methodes nog te weinig tegen. Hierdoor wordt het aantal regels onoverzichtelijk en wordt veel leerstof al in groep 6 te ingewikkeld om te leren, ondanks ‘kapstokwoorden’ of pictogrammen.
BAAT-methode van EGES Dyslexiezorg
Zo maken wij in onze BAAT-methode van het Spellingspiekschrift veel gebruik van clustering.
Dat begint al bij de indeling van de letters met klinkers en medeklinkers, daarna het gebruik van de tweetekenklanken en later in de afwijkende klankgroepen (‘3×3=9’) eer-oor-eur/aai-ooi-oei/ eeuw-ieuw-uw. Hierdoor worden negen problemen teruggebracht tot één spellingprobleem. We koppelen ze a.h.w. aan elkaar en maken de kinderen hierdoor veel meer spellingbewust. Door bij het oefenen de klanken steeds te koppelen aan de negen uitzonderlijke klankgroepen blijft dat veel langer in het geheugen bewaard dan ze als afzonderlijke problemen met ‘kapstokwoorden’ of pictogrammen aan te leren.
Zo hebben we het gebruik van de stomme-é geclusterd tot ‘stomme woordjes’, ‘stomme koppen‘ en ‘stomme staarten en staartjes’.
Leenwoorden
In de bovenbouw is het gebruikelijk alle vreemde woorden ‘weetwoorden’ te noemen. Op zich kan je dat ook een cluster noemen. Het brengt je echter niet tot een strategie wanneer je al die woorden niet kunt onthouden, zoals dat bij dyslexie het geval is. In onze BAAT-methode onderscheiden wij hierbij de woorden met Franse klanken of juist Engelse klanken. Door te trainen op het herkennen van deze klanken is het niet nodig de woorden te weten, maar de klanken te herkennen en op de juiste wijze te leren schrijven. Uiteraard helpen onze spelletjes als memory, kwartetten e.d. bij het oefenen op het herkennen.
Onze hulpmiddelen
In onze nieuwe webwinkel die we eerdaags op deze site zullen openen zullen we ook materialen opnemen met de clusters van het BAAT-spiekschrift. Hiervoor hebben we grote oprolbare wandplaten en posters op A2-formaat. Uiteraard zullen ook de spiek- en schrijfschriften hier te bestellen zijn! Nog even geduld 🙂
Simon